Có những lúc bạn ân hận vì phút giây nóng nẩy, bốc đồng của bản thân và ước gì thời gian quay trở lại. Thay vì ngồi tiếc nuối, hãy học cách làm chủ cảm xúc.
Thức dậy muộn nên vừa hấp tấp thay đồ, vừa ăn điểm tâm: bạn đánh đổ cả cốc cà phê lên áo. Đến cơ quan, sau khi nghe sếp mắng vì trễ giờ làm, bạn lại bị đồng nghiệp cạnh khóe và đùn đẩy công việc.
Không kiềm chế được cảm xúc, bạn quát ầm ĩ, sau đó lại mang sự giận dữ đi gặp khách hàng. Cuộc thương thảo thất bại, đối tác còn "mắng vốn" cấp trên về thái độ làm việc của bạn.
Rất nhiều lần bạn tự nhủ mình phải bình tĩnh truớc những tình huống như vậy, nhưng chưa bao giờ làm được. Phải chăng bạn phải làm nô lệ cho cảm xúc của mình suốt đời?
Năng lực diệu kỳ từ thiền định
Các nghiên cứu khoa học cho biết, chúng ta có thể kiểm soát cảm xúc thông qua thiền.
Hầu hết những thiền giả đều có thể làm chủ não bộ của mình bằng các kỹ năng đặc biệt. Trong đó, kỹ năng quan trọng nhất chính là sự tập trung.
Bằng cách tập trung toàn bộ sự chú ý vào hoạt động trí óc, bạn sẽ dễ dàng điều khiển những dòng chảy cảm xúc. Khi đã làm chủ bản thân, bạn sẽ tránh được nhiều rối loạn về tinh thần, tình cảm và vấn đề cá nhân khác.
Thiền định còn đủ sức biến đổi sự lo lắng, giận dữ và những diễn biến tâm lý khác. Theo khoa học phương Tây, thiền là liệu pháp chữa bệnh tâm lý hiệu quả. Thông qua việc luyện tập khả năng tập trung trong thời gian dài, thiền giúp điều hòa thần kinh và điều khiển sự chú ý.
Chỉ với 30 phút tập thiền mỗi ngày, lớp vỏ não của bạn sẽ được cải thiện rõ rệt chức năng tập trung và vận hành các giác quan. Thiền trong khoảng thời gian này còn có tác dụng như liều thuốc chống suy nhược.
Những bí quyết nhập môn
Các kỹ thuật thiền có bản giúp phát triển khả năng tập trung, ổn định cảm xúc, gia tăng sự đồng cảm với người khác và giải phóng chính bạn khỏi những ức chế của bản thân. Chính vì vậy, thiền định là cách thức đơn giản để giải quyết xung đột tình cảm.
Với những người mới học thiền, một buổi tập ngắn có thể giúp gia tăng khả năng tập trung tốt hơn cả giấc ngủ trưa.
Nếu vẫn chưa bắt đầu tập thiền, bạn hãy dành khoảng 30 phút/ngày để làm quen với liệu pháp này. Chúng tôi mách bạn bốn bước đơn giản để nhanh chóng làm chủ cảm xúc, đồng thời, những suy tưởng đang ám ảnh bạn đều bị chặn đứng.
Bước 1: Ổn định tâm lý
Máy tính, giấy tờ, các cuộc điện thoại, e-mail... khiến cuộc sống của bạn rối tung mỗi ngày. Hãy dọn dẹp chúng khuất tầm nhìn. Bạn chỉ có thể giải quyết mọi việc hiệu quả khi tâm trạng và tinh thần thoải mái hơn.
Để bắt đầu, hãy chọn một căn phòng yên tĩnh, thoáng mát và ngồi xếp bằng hai chân theo tư thế thiền, giữ thẳng lưng và khép hờ mắt.
Bài tập đầu tiên là tập trung suy nghĩ vào một vật thể nhất định, có thể chọn nhịp kim đồng hồ hoặc nhịp thở của chính mình. Kiên nhẫn đếm từng nhịp một đến khi bạn không còn cảm thấy mình khó chịu với việc ngồi yên và tĩnh tâm. Khi đã quen với sự tập trung đó, cơ thể và bộ não của bạn sẽ thả lỏng hoàn toàn. Lúc này, bạn có thể nhận biết khi nào dòng suy nghĩ của mình bị phân tán và làm sao để tập trung lại.
Việc điều khiển suy nghĩ lúc này sẽ tương đối dễ dàng hơn ban đầu, những suy nghĩ rối tung sẽ được sắp xếp và phân loại. Khi mở mắt, bạn có thể tìm ra hướng giải quyết tốt cho những vấn đề phức tạp.
Bước 2: Giữ cho tâm hồn thanh thản
Hầu hết mọi người đều phải đối mặt với những suy nghĩ và tình cảm tiêu cực mỗi ngày. Song thỉnh thoảng, những điều đau đớn và khó chịu ấy lại do chính chúng ta tạo ra. Cảm giác lo lắng, bi quan và giận dữ như khối đã kéo tâm trí bạn xuống tận đáy vực. Bạn sẽ không thể nhìn nhận sự việc đúng bản chất để có phản ứng nhanh nhạy và giải quyết tình huống hợp lý.
Điều này khiến sức sống của bạn bị tiêu hủy và chất lượng cuộc sống giảm sút theo. Tập thiền giai đoạn 2 có thể giúp bạn chế ngự những cảm xúc tiêu cực này.
Theo các nghiên cứu, khoảng thời gian từ khi bị khiêu khích đến những hành động thiếu suy nghĩ của con người chỉ kéo dài trong một phần tư giây.
Với lượng ngắn ngủi như một cái chớp mắt, những hành động của chúng ta chịu sự chi phối tất yếu của cảm xúc. Bằng cách nhắm mắt và tập trung tối đa trong thời gian dài, bạn có thể nhận thức rõ sự thay đổi tâm trạng của mình từng phút một. Như vậy, bạn sẽ đủ sức xoay xở để điều khiển phản ứng và tâm trạng của bản thân.
Với khả năng phá vỡ quy trình phản ứng tự nhiên ở con người, thiền giúp bạn nhận biết và dập tắt đốm lửa "giận dữ" trước khi nó bùng phát thành đám cháy lớn.
Chính nhờ khả năng tuyệt diệu này, thiền còn ngăn chặn thành công sự tái phát của bệnh trầm cảm. Sau nhiều giờ yên tĩnh, tập trung quan sát sự biến chuyển của cảm xúc, tâm trí bạn sẽ dần quen với sự tĩnh lặng của tâm hồn. Cơ thể và tinh thần sẽ kịp nắm bắt sự hình thành, tác động của cảm xúc và dễ dàng "thủ tiêu" những cảm xúc tiêu cực.
Bước 3: Hãy nuôi dưỡng lòng trắc ẩn
Như quy luật tự nhiên, khi yêu thương một ai đó, bạn luôn cầu chúc cho họ những điều tốt đẹp. Tình cảm và sự quan tâm này sẽ lan tỏa đến nhiều người khác, thậm chí những người có thù hằn với bạn.
Những năm gần đây, các nhà khoa học phát hiện ra rằng não con người nuôi dưỡng một hệ thống dây thần kinh phản xạ và chúng sẽ được kích họat khi bạn thực hiện một hành động hoặc quan sát hành động của người khác. Những hành động này bao gồm cả sự biểu lộ cảm xúc vui sướng, đau khổ trên gương mặt.
Nhờ vậy, bạn có thể nhận biết, cảm thông và chia sẽ cảm xúc của người khác. Cảm giác này, hay nói đúng hơn là sự quan tâm và lòng trắc ẩn, giúp bạn thêm yêu đời và dễ vượt qua đau khổ.
Một người biết quý trọng bản thân sẽ không bao giờ làm hại người khác. Xét trên khía cạnh sức khỏe và tâm lý, thiền định là cách giúp bạn thể hiện lòng yêu thương bản thân. Nếu bạn có thể hiểu và điều khiển chính mình, bạn cũng có thể hiểu và giúp đỡ người khác.
Bước 4: Tìm kiếm hạnh phúc
Mỗi người đều có định nghĩa hạnh phúc của riêng mình. Với người này, hạnh phúc là tiền bạc và địa vị. Với người khác, hạnh phúc là gia đình êm ấm với những đứa con ngoan.
Dù định nghĩa theo kiểu nào, hạnh phúc luôn là mục tiêu theo đuổi của tất cả chúng ta. Tuy nhiên, chính lòng tự tôn quá mức khiến nhiều người thấy không mấy hạnh phúc.
Có thể bạn chưa nhận thấy nhưng bạn và những người xung quanh đều ảnh hưởng lẫn nhau. Mỗi phút giây trôi qua, chúng ta sẽ trải nghiệm các biến chuyển tình cảm. Chẳng hạn khi chứng kiến nỗi bất hạnh của người khác, ranh giới giữa sự sống và cái chết... bạn sẽ thấy mình là người hạnh phúc, may mắn.
Khi tập thiền định, bạn sẽ nhận thức được khả năng kiểm soát cảm xúc và chi phối hành động. Bạn còn học được cách chấp nhận, tha thứ và bằng lòng với cuộc sống hiện tại. Khi tâm hồn thật sự tĩnh lặng và bao dung, hạnh phúc sẽ gõ cửa và đưa bạn đến những chân trời mới.
Ngồi thiền nghĩa là cảm thấy hài lòng với việc ngồi khi ta ngồi, hài lòng với việc đi khi ta đi. Dù điều gì đến, ta cũng không bị cảm xúc chi phối, lúc đó ta sẽ là chính mình.
