Còn ở Việt Nam nói riêng cũng như người Á Đông nói chung, có sự khác biệt khá rõ nét về tính cách, lối sống, phong tục tập quán so với người phương Tây. Tư tưởng của người đàn ông Việt Nam ít nhiều chịu ảnh hưởng và mang dấu ấn của thời kỳ phong kiến: ”… Chính vì thế, trong mối quan hệ cha mẹ - con cái, cái uy quyền tối thượng của cha mẹ buộc con cái phải nghe theo, cho dù điều đó có thể là những quyết định sai lầm. Sự phản ứng của con cái với cha mẹ là không thể chấp nhận được, đồng thời những bậc phụ huynh cũng khó thừa nhận những sai lầm khuyết điểm của họ.
Qua trao đổi trên CN chúng ta thấy được một thực tế hiện nay ở Việt Nam: tâm lý đàn ông ít nhiều mang nặng tư tưởng gia trưởng, bảo thủ, vì vậy họ hay áp đặt với con cái. Trong gia đình, người cha phải đóng vai trò “trụ cột” do đó cái uy quyền được củng cố và tạo dựng khó mà lay chuyển. Tuy nhiên, hiện nay cũng khá nhiều gia đình mà cha mẹ thật sự là tấm gương về cách ứng xử để con cái học tập, họ sẵn sàng xin lỗi con trước những lời nói và việc làm sai trái của họ, không né tránh, không bao biện, vì thế con cái họ luôn có được những quyết định đúng đắn mà không bị ép buộc vô lý.
Cuộc sống muôn màu, mỗi gia đình có cách giáo dục riêng. Trên thực tế không phải lúc nào cha mẹ cũng đúng, đã có không ít người cha, người mẹ luôn cho rằng con mình là những đứa trẻ dù chúng đã bước vào tuổi trưởng thành. Họ thường phủ nhận ý kiến con cái và cho rằng “vắt mũi chưa sạch biết gì mà tham gia”. Đã không ít những hậu quả đáng tiếc từ sự gia trưởng và ép buộc vô lý của phụ huynh. Ngay việc quyết định tương lai cũng vậy, một số người còn ép con mình phải thi ngành này, trường nọ mà không quan tâm đến năng khiếu, sở trường của con.
Như vậy, chính sự bảo thủ, sự gia trưởng của người lớn đã tạo ra sự máy móc trong tư duy. Dường như sau mỗi lần sai trái, họ chỉ tìm cách biện hộ, điều đó làm cho con cái càng dễ coi thường cha mẹ, thậm chí còn tìm cách chống đối.
Cha mẹ phải thật sự là người bạn tinh thần của con trẻ khi chúng cần. Hãy quên đi cái tôi để đồng hành cùng con. Trước mỗi sự việc, hãy bình tĩnh, sáng suốt để phân tích xem xét và có biện pháp xử lý phù hợp. Cha mẹ cũng không tránh khỏi việc sẽ mắc sai lầm, vấn đề là cần thận trọng trong ứng xử với con để luôn cởi mở, thể hiện sự chân thành. Con cái thường rộng lượng trước những sai lầm của cha mẹ. Sự thừa nhận và xin lỗi trước mặt con chỉ khiến chúng tôn trọng và khâm phục người lớn hơn. Nghiêm khắc trong giáo dục, phát huy những ưu điểm lễ giáo truyền thống, nhưng chúng ta cũng cần sự chân thành và dân chủ trong ứng xử với con. Khi cần, cha mẹ hãy như một người anh, người chị, người bạn để giúp con trong suốt hành trình cuộc đời. Theo tôi, lời xin lỗi là một phương pháp giáo dục hiệu quả.
Nguyễn Văn Công (Giảng viên tâm lý)
>>
>>
>>
>>