Tiểu đường thai kỳ là một bệnh rối loạn chuyển hóa chất đường trong cơ thể. Bệnh có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ và thai nhi.
Ngày nay, số lượng thai phụ mắc đái tháo đường trong giai đoạn mang thai đang có xu hướng tăng. Đái tháo đường thai kỳ là tình trạng người phụ nữ khi mang thai bị rối loạn dung nạp glucose ở bất kỳ mức độ nào, bệnh chỉ xuất hiện và tồn tại trong thời gian người phụ nữ mang thai. Đái tháo đường thai kỳ khởi phát trong khi có thai và tự khỏi sau khi sinh.
Theo PGS.TS Tạ Văn Bình, Viện đái tháo đường và rối loạn chuyển hóa: "Những phụ nữ có nguy cơ cao mắc đái tháo đường thai kỳ là người sẵn có trọng lượng cơ thể lớn trước khi mang thai, những người có cha mẹ từng mắc đái tháo đường. Nếu trong vòng 6 tuần sau khi sinh, người mẹ chưa khỏi bệnh thì lúc này không được chẩn đoán là đái tháo đường thai kỳ nữa, mà thuộc thể bệnh đái tháo đường khác. Có nghĩa chẩn đoán đái tháo đường thai kỳ một cách chắc chắn nhất đó là chẩn đoán hồi cứu sau khi sinh 6 tuần.
Khi người mẹ mắc đái tháo đường thai kỳ thì tăng tỷ lệ thai chết lưu, tăng nguy cơ sảy thai và tăng nguy cơ mắc các dị tật bẩm sinh, tăng tỷ lệ bệnh tật và tử vong. Những tiến bộ gần đây trong chăm sóc bà mẹ và thai nhi đã làm giảm tỷ lệ tử vong trước và sau khi sinh ở các nước phương Tây một cách chắc chắn và toàn diện; nhưng nó vẫn đang là vấn đề cần phải được đặc biệt quan tâm ở các nước đang phát triển. Những đứa trẻ được sinh ra bởi những bà mẹ không được chẩn đoán hoặc những bà mẹ đái tháo đường thai kỳ không được quản lý tốt có nguy cơ thai to và phải can thiệp khi sinh. Nguy cơ hạ đường huyết sơ sinh, vàng da, hạ canxi máu... đã làm tăng nhu cầu sử dụng phương tiện chăm sóc đặc biệt.
Những nguy cơ đối với mẹ
Sau tuần thứ 12, người mẹ nếu bị mắc đái tháo đường thai kỳ đã có những nguy cơ cao bị nhiễm độc thai nghén, làm tăng bệnh võng mạc tăng sinh. Về những tuần của 3 tháng cuối có nguy cơ thai to, ngôi thai bất thường và tăng tỷ lệ tử vong cho mẹ khi sinh.
Ngay trong đẻ cũng gây cho mẹ đẻ khó, dễ tử vong. Sau đẻ thì có nguy cơ hạ đường huyết sau đẻ, một hậu quả tất yếu của mắc đái tháo đường thai kỳ. Đái tháo đường thai kỳ là một yếu tố nguy cơ quan trọng, để tiên lượng xuất hiện đái tháo đường tuýp 2 ở bà mẹ. Tỷ lệ chuyển thành đái tháo đường tuýp 2 ở phụ nữ có đái tháo đường thai kỳ thay đổi khác nhau giữa các nhóm quần thể. Tỷ lệ này ở những người da trắng vào khoảng 2%/năm. Những phụ nữ béo phì hoặc những phụ nữ thuộc các cộng đồng, nền văn hoá hoặc dân tộc có tỷ lệ đái tháo đường tuýp 2 cao và khởi phát sớm sẽ có tỷ lệ chuyển đổi nhanh hơn, khoảng 5% một năm.
Những nguy cơ đối với trẻ
Những đứa trẻ của lần mang thai bị đái tháo đường thai kỳ sẽ tăng nguy cơ béo phì; sớm xuất hiện rối loạn dung nạp glucose và đái tháo đường tuýp 2. Nguy cơ này dường như có liên quan đến nồng độ glucose trong máu của mẹ, người ta không thấy nguy cơ này xảy ra ở những người phụ nữ được kiểm soát tốt glucose máu trong khi mang thai.