Đã xây dựng gia đình, ai cũng muốn sống với bạn đời của mình đến đầu bạc răng long. Chẳng cần phải quanh co làm gì, tất cả chúng ta đều muốn một điều - hôn nhân luôn luôn tốt đẹp.
Không gay gắt, không cãi lộn, tức là hết sức tránh những thứ trước đây chúng ta đã quá chán khi phải chứng kiến trong cuộc sống của chính cha mẹ mình. Là một phụ nữ, bạn muốn chồng luôn tôn trọng bạn và không bao giờ phản bội. Ngoài ra anh ấy còn giúp đỡ bạn trong các công việc gia đình và chăm sóc con cái. Quan trọng hơn, người bạn đời phải hiểu rõ những tình cảm của bạn và ôm bạn vào lòng khi bạn cần có sự âu yếm đó. Danh sách những mong muốn này có thể kéo dài hơn nữa.
Nhưng thật đáng tiếc, cùng với thời gian, bạn có cảm giác là những gì bạn ấp ủ, mong muốn bấy lâu nay hình như càng ngày càng khó hiện thực hóa. Nhất là khi bạn nhìn thấy cô bạn thân lại vừa ly hôn với "người đàn ông của đời mình" chỉ sau một năm chung sống, còn quan hệ giữa bạn với chồng thì đang gặp nhiều trở lại. Khi đó bạn có hai cách xử vấn đề: Hoặc nổi loạn hoặc chán nản chấp nhận hoàn cảnh. Bạn cũng có thể áp dụng những lời khuyên được coi là tuyệt vời, trước hết từ lời răn dạy của bà, sau đó là những lời đọc được trong sách báo đó là những lời đọc được trong sách báo và phim ảnh. Song khó có thể hy vọng là kết quả việc ứng dụng đó sẽ thỏa mãn mong muốn của bạn. Bởi lẽ đơn giản là rất khó có phương thuốc hiệu nghiệm cho một cuộc hôn nhân lâu bền và hạnh phúc.
Tuy vậy vẫn có một công thức cho cái đó. Nó gồm 5 thành phần đòi hỏi được pha chế theo tỷ lệ mà bạn cho là phù hợp. Điều quan trọng là bạn phải nhớ đến tất cả các thành phần đòi hỏi được pha chế theo tỷ lệ mà bạn cho là phù hợp. Điều quan trọng là bạn phải nhớ đến tất cả các thành phần, vì chúng làm nên trụ cột của một quan hệ bền vững. Dựa vào những trụ cột mà xây dựng mối quan hệ bằng nhiều viên gạch tình yêu.
Vì sao chúng ta biết được điều này? Bậc thầy về hàn gắn những rạn vỡ trong quan hệ vợ chồng, ông John Gottman, người Mỹ, đã thu nhập kinh nghiệm từ hàng ngàn cặp vợ chồng và suốt nhiều năm quan sát đời sống tình cảm của họ, hạnh phúc có, đổ vỡ có. Và ông đã rút ra điều gì? Ông đã đi đến kết luận rằng các bạn có thể rất yêu nhau, song điều đó chẳng có ý nghĩa gì lớn đối với sự tồn tại lâu bền của hai người với tư cách một cặp vợ chồng. Có một cái gì đó hoàn toàn quan trọng hơn. Đó lần lượt là:
1. Sự khoan dung
Giai đoạn của cuộc sống vợ chồng thường khiến người ta liên tưởng đến một đoàn kịch, trong đó tất cả mọi diễn viên đều cố thể hiện là mình xuất sắc hơn là trong thực tế. Bạn là người vợ, bạn làm tất cả để anh chồng tin rằng ở bất cứ thời điểm nào trong ngày bạn cũng đẹp, cũng tươi. Anh ta thì muốn bạn tin rằng anh ta đang đứng trước cơ hội đạt được thành công lớn nhất trong đời và anh ta không có ý định dừng lại ở đó.
Trong những lần gặp nhau, bạn cẩn thận chế biến món sa-lát hợp vệ sinh, còn anh ta mời bạn đi uống rượu vang, nhân tiện khoe kiến thức của mình về các loại rượu, hùng biện về sự khác nhau giữa Bordeauxx và Chianti. Phải mất nhiều tuần hay nhiều tháng sau bạn mới nhận ra một điều rằng, đối với anh ta, chẳng có gì khoái hơn là uống bia và xem truyền hình. Còn bạn, món khoái khẩu của bạn đâu phải là sa-lát mà là món pizza ăn với ketchup, vừa ăn vừa chùi những vết đỏ ở mép, rất vui.
Đó là thời điểm mà những gì là thật bắt đầu len lỏi vào quan hệ giữa hai người. Đôi khi sự thật đó đã ngăn cản mỗi người hình dung về người bạn đời lý tưởng của mình, làm nảy sinh nỗi bực tức hoặc thất vọng. Và bỗng nhiên một niềm tin rất chắc chắn xuất hiện: "Sống cạnh ta, chàng (nàng) sẽ phải thay đổi", cùng với ý nghĩ đầy tự tin: "Bởi nếu yêu ta, chàng (nàng) sẽ phải thay đổi". Trong khi đó, cái "phải" đó lại không hoàn toàn như vậy. Và rất có thể sẽ không có gì thay đổi.
Còn tình yêu thì chẳng có ý nghĩa quan trọng là chấp nhận một sự thật rằng các bạn là hai cá nhân khác nhau và chuyện các bạn yêu nhau không giúp các bạn bỏ được những thói quen đã ăn sâu vào máu các bạn từ nhiều năm. Ngược lại cần phải xem xét kỹ vấn đề tại sao bạn muốn người kia thay đổi. Có thể bạn tin chắc rằng trong quan hệ vợ chồng được coi là êm ấm, nhưng người bạn đời phải hợp nhau về mọi chuyện. Không nhất thiết đâu. tình yêu ở độ chín và chân chính là tình yêu mà nền tảng vững chắc của nó được làm nên khi hai người biết rõ và chấp nhận sự khác nhau giữa họ.
Cũng có thể bạn vẫn mang trong đầu hình ảnh người bạn đời lý tưởng mà bạn gìn giữ suốt những năm tháng qua và người bạn đời hiện nay lại không hợp chút nào với hình ảnh ấy? Như vậy thì càng tồi tệ hơn đối với... mẫu người lý tưởng. Bở lẽ những người lý tưởng được ta tôn thờ chính vì họ không tồn tại trong thực tế. Tương tự như vậy, trong thực tế không có những người phụ nữ lý tưởng.
2. Những giá trị chung
Không phải của em của anh mà của chúng ta!
Sự khác nhau trong sở thích về ăn uống hay cách sử dụng thời gian rỗi chỉ là một chuyện. Nhưng trong một cuộc hôn nhân gọi là thành công, nhất định phải có cái gì đó gắn bó hai người. Đây không chỉ là chuyện hai người cùng thích một diễn viên hay cùng chung sở thích đi chơi bằng xe đạp. Cái gì đó sâu sắc hơn - đấy là các giá trị. Mỗi người trong chúng ta đều cho rằng trong cuộc đời có những cái quan trọng hơn các thứ khác. Tại sao bạn biết? Bởi vì bạn cảm thấy như thế, bởi vì bạn được nuôi dạy như vậy. Bởi vì cùng có một số vấn đề các giá trị lại rất khó thống nhất, bởi lẽ hầu như không thể tìm ra hai con người cùng thừa nhận một "thang" giá trị giống hệt nhau. Song nếu các giá trị này loại trừ nhau, chẳng hạn như công danh sự nghiệp quan trọng hơn gia đình, thì những dự báo về tương lai của cuộc hôn nhân này khi đó không gồm toàn những điều tốt đẹp.
Bạn hãy cân nhắc xem vấn đề xác định thang giá trị giữa bạn và người bạn đời của mình thế nào. Bạn hoàn toàn yên tâm là sẽ chưa có gì bi kịch nếu bạn không thống nhất với nhau về tất cả các lĩnh vực. Việc chồng bạn hay bôi bác các nhà chính trị mà bạn đề cao chưa có nghĩa là bạn sẽ phải chuẩn bị khăn áo ra đi. Song nhất định có một vài vấn đề các bạn phải cùng nhau coi là cơ quan. Chẳng hạn quan niệm về gia đình. Nó quan trọng hay không? Đây là đề tài các bạn phải cùng nhau thảo luận trước khi các bạn muốn trở thành thành viên của một gia đình một cách nghiêm túc. Còn chuyện cái gì là quan trọng đối với người bạn đời của mình, bạn có thể rút ra kết luận từ những chi tiết bình thường.
Chẳng hạn như từ một bữa ăn sáng trong dịp nghỉ cuối tuần. Chồng bạn thích cùng bạn biến nó thành những tiệc thịnh soạn hay cho rằng tốt nhất là mỗi người "tuỳ nghi di tản" cho tiện? Bạn hãy quan sát kỹ người ấy khi anh ta xem chương trình thời sự trên truyền hình. Cái gì hay làm anh ta bực mình? Chẳng hạn nếu anh ta khó chịu vì đây đó người ta biểu tình, diễu hành đòi quyền lợi thì cũng có nghĩa là anh đặt trật tự chung lên trên tự do cá nhân. Thông tin này đối với bạn rất quan trọng, đặt biệt là đối với con cái các bạn trong tương lai. Cũng cần phải thảo luận kịp thời chuyện các bạn quan niệm như thế nào về vấn đề tiền nong, công việc, đức tin và sáng kiến nuôi dạy con cái. Những điều này mới nghe có vẻ hơi buồn cười, nhất là trong giai đoạn đầu mới quen, nhưng các bạn xúc tiến càng sớm bao nhiêu thì sau này những bất ngờ khó chịu chờ đón các bạn trong tương lai sẽ càng ít bấy nhiêu. Phương pháp tuyệt vời và không gây đau đớn để tìm hiểu điều này có thể là buổi tối bên ly rượu vang, cùng xem ảnh gia đình và kể cho nhau nghe một vài câu chuyện.
3. Tình bạn
Vấn đề tiếp theo: Giữa hai vợ chồng nên tồn tại mối quan hệ gì, bạn bè hay người tình? Là phụ nữ, bạn cũng có thể kết thân với người đàn ông mình yêu chăng? Điều này nói chúng có thể xảy ra không? Chả gì thì tình yêu cũng là đỉnh cao của sự đắm say, điên cuồng. Còn tình bạn... đó là những buổi cùng nhau mua sắm, nói chuyện gẫu và đôi khi rơi nước mắt vì chàng không nhớ đến sinh nhật mình. Bạn tưởng như thế thôi. Thực ra tình bạn không chỉ là thứ có thể tồn tại mà còn là đòi hỏi cấp bách đối với mỗi cuộc hôn nhân. Nó giúp hôn nhân bền vững và phát triển. Bạn hãy nhìn ra xung quanh. Có phải trong số các cặp vợ chồng người quen của bạn có một đôi mà bạn có thể nói là ngoài chuyện họ là người tình của nhau, họ còn là bạn bè? Và đây có phải là một trong những cặp mà bạn tin chắc là đang sống với nhau hạnh phúc?
Xung quanh vấn đề tình bạn trong quan hệ vợ chồng không thiếu gì những huyền thoại. Một trong số những huyền thoại đó phát biểu quan điểm rằng lý tưởng nhất khi bạn đời vừa là chồng vừa là bạn. Hai trong một. Tình bạn đem đến cho bạn cái gì? Cảm giác hiểu biết lẫn nhau, an toàn và trước sau khi một. Nó cũng đem lại cho bạn sự tự tin vì bạn đang có ai đó làm chỗ dựa. Và sự tôn trọng. Có ai đó đang quan tâm đến những vấn đề của bạn. Có sự chăm lo. Liệu bạn có muốn khước từ tất cả những cái đó không? Chắc chắn là không. Cho nên phải hành động. Nếu bạn đang yêu người đàn ông mà từ lâu bạn mơ ước thì để đến lúc bạn nên kết bạn với anh ta?
Cái có thể giúp bạn rất tốt trong chuyện này là những đam mê chung (chẳng hạn như cùng chơi một môn thể thao nào đó). Rất cần phải dành thời gian và sự quan tâm cho điểm chung này. Quan trọng là cả hai người đều thấy thoải mái và có đủ nghị lực để theo đuổi thường xuyên, đừng "cả thèm chóng chán". Các bạn cũng nên tạo ra những chương trình hoạt động nho nhỏ, chẳng hạn như những chiều chủ nhật "sum họp", hơi bốc đồng một chút, hơi phá lệ một chút dưới hình thức một bữa liên hoan, thậm chí nhân dịp kỷ niệm một năm hai người cãi nhau to. Các bạn đừng gần gũi, tình cảm, những cái đó không liên quan gì đến tình dục đâu.
4. Thoả mãn đời sống tình dục
tình dục là một cái gì đó ngoại lệ. Bạn có thể nghĩ: "Chuyện muôn thuở, chẳng có gì mới lạ". Nhưng ở đây không chỉ có chuyện xác thịt thuần túy. tình dục là vấn đề đặc biệt, bởi vì trong quan hệ vợ chồng bạn, đó là lĩnh vực duy nhất chỉ liên quan đến hai người? Tất cả những nhu cầu tình cảm khác bạn có thể đi tìm sự thỏa mãn "bên ngoài" - trong số các bạn bè thân thiết hay tại nơi làm việc. Tất cả mọi nhu cầu, ngoài nhu cầu tình dục. Vả lại, chắc bạn cũng đã để ý, qua nhiều năm, đến một nguyên tắc - một khi đã có trục trặc gì trong chuyện chăn gối thì cũng trục trặc luôn trong toàn bộ quan hệ vợ chồng. Ngược lại, mặc dù cuộc sống hàng năm có gặp khó khăn, nhưng các bạn biết tìm niềm vui trong tình dục thì bạn có sự bảo đảm bảo chắc chắn rằng không có gì đe dọa được tương lai phía trước của các bạn.
Đúng như vậy, bởi vì những gì đang xảy ra trong phòng ngủ của các bạn sẽ nói đầy đủ về sự bền vững của quan hệ hôn nhân. Nếu bạn không biết nói cho chồng bạn biết để anh ấy âu yếm bạn lâu hơn hoặc âu yếm theo cách khác trước thì liệu có thể nói về các bạn rằng hai người đang thật sự chân thành với nhau và có thể nói với nhau tất cả mọi chuyện được không? Nếu chồng bạn ngượng ngùng, không dám nói với bạn về điều mình hay tưởng tượng trong tình yêu của anh ta, thì đâu có sự tin cậy, là cảm giác an toàn, đâu có sự chấp lẫn nhau?
Vấn đề số một của nhiều cặp vợ chồng là chuyện nhà chán trong quan hệ tình dục. Là phụ nữ, bạn biết chồng mình thích gì, anh ta biết cái gì tác động mạnh đến bạn nhất. Kết quả là chuyện chăn gối, hai cỗ máy tự động được lập trình sẵn gặp nhau và chúng quên mất thế nào là tính bột phát và thế nào là những trải nghiệm mới. Bằng cách nào, thay vì gặp nhau mỗi lúc một thường xuyên hơn, các bạn lại chọn phương án cách ly nhau ra. Các bạn đừng để hiện tượng đó xảy ra! Các bạn hãy quên đi cái các bạn cho là "bình thường" và hãy thử cái mà cho đến nay các bạn chưa bao giờ làm. Nhân đây, bạn nên nhớ rằng tình dục trước hết vẫn chỉ là một trò chơi. Cho nên cần tạo cho mình cảm giác thoải mái một chút, bởi vì cách tiếp cận thiên về nghĩa vụ sẽ dẫn đến một kết quả tồi.
5. Kế hoạch cho tương lai
Em cũng nghĩ như anh.
Trong một bài hát được nhiều khán thính giả Ba Lan yêu thích, một cậu như thế này: "Có những khoảnh khắc quan trọng, những khoảnh khắc chúng ta đợi chờ". Trong cuộc hôn nhân được coi là thành công, những khoảnh khắc như thế chính là nỗi chờ mong của cả hai người bạn đời. Có thể là đứa con hay một lũ con, một ngôi nhà ở vùng nào đó, một chuyến du lịch sang các nước châu Âu. Không quan trọng đó cụ thể là cái gì. Quan trọng là mơ ước của các bạn trùng hợp hau và bạn biết là bạn được người bạn đời của mình ủng hộ để cuối cùng bạn vươn tới mục tiêu. Còn một khi hai bạn có mục tiêu chung thì điều đó có nghĩa là trong khi phấn đấu vì mục tiêu chung, các bạn cũng là thành viên của một đội chơi. Thật khó hình dung tác dụng củng cố quan hệ vợ chồng của một thứ người ta gọi là cùng hội cùng thuyền.
Bạn hãy nhớ lại những năm học phổ biến thông của mình, trong các giờ thể dục, chơi bóng chuyền, chẳng ăn vàng ăn bạc gì mà thấy gắn bó với nhau, chơi với thái độ hết mình đến thế. Càng cố gắng giành thắng lợi bao nhiêu, mọi người càng gắn bó, thân thiết với nhau bấy nhiêu. Nguyên tắc này cũng đúng trong quan hệ vợ chồng.
Có nhiều cặp đã phạm một sai lầm là trong một vài hoặc mươi tháng đầu tiên họ không cố gắng lập kế hoạch cho tương lai mà chỉ ngồi đợi thời điểm này tự đến. Trong khi đó có một nguyên tắc là bạn càng nói với người mình yêu sớm bao nhiêu về điều bạn mong chờ ở cuộc sống thì bạn càng có ít cái để mất bấy nhiêu nếu như một cái để mất bấy nhiêu nếu như mọi cái vỡ lẽ ra là người ấy muốn cái hoàn toàn khác.
Bạn có nhớ trò chơi "Tìm 10 điểm khác nhau" trong hai bức tranh không? Người ta đưa ra hai bức tranh, mới nhìn có vẽ giống nhau hoàn toàn và nhiệm vụ của bạn là tìm ra những chi tiết khác nhau. Trong quan hệ vợ chồng, chúng ta làm điều ngược lại - các "bức tranh" đó chính là trí tưởng tượng của các bạn và trong đó những mơ ước về tương lai phải được các bạn là tìm trong những bức tranh đó, bất kể chúng khác nhiều hay ít, càng nhiều những yếu tố chung bao nhiêu càng tốt bấy nhiêu!
Theo TS. Nguyễn Chí Thuật
