Màu răng được quy định bởi gene di truyền. Tuy nhiên, khi sự nhiễm màu răng xảy ra, răng bẩm sinh sẽ bị ngả màu. Ngoài ra, tuổi càng tăng, lớp ngà răng dày lên và men răng giảm bớt độ phản chiếu ánh sáng cũng khiến răng trở nên sậm màu. Có hai loại nhiễm màu răng:
Nhiễm màu ngoại sinh: sự nhiễm màu xảy ra trên bề mặt răng. Ví dụ: nhiễm màu răng do vệ sinh răng miệng kém, hút thuốc, do màu miếng trám lâu ngày bị đổi màu…
Nhiễm màu nội sinh: sự nhiễm màu xảy ra ở các cấu trúc nằm sâu bên trong răng. Sự nhiễm màu có thể ở men răng, ngà răng hoặc cả men ngà, có thể xảy ra trên vài răng hoặc trên toàn bộ hàm răng. Chẳng hạn, nhiễm màu do mẹ dùng thuốc kháng sinh tetracycline sẽ ảnh hưởng đến màu răng của trẻ, làm răng có màu vàng, nâu hoặc xám. Nguồn nước sinh hoạt nhiều fluoride cũng làm đổi màu răng (hiện tượng fluorosis).
 |
Ảnh minh họa: Internet
Nếu sự nhiễm màu xảy ra do các yếu tố ngoại sinh, cách điều trị đơn giản là đánh bóng làm sạch răng. Nếu miếng trám hoặc mão răng bằng nhựa đổi màu, thì cần thiết phải tới bác sĩ nha khoa để thay, phục hồi vật liệu thẩm mỹ răng. Nếu sự nhiễm màu răng do yếu tố bên trong, để thay đổi màu răng, cách đơn giản, tiết kiệm và nhanh nhất là tẩy trắng răng.
Tẩy trắng răng sống (răng còn tủy) đã được thực hiện từ đầu thế kỷ XX, với hoạt chất thông dụng là hydrogen peroxide hoặc carbamide peroxide. Những chất này sẽ bị oxy hóa để hình thành các gốc tự do, và kết hợp với khung hữu cơ của ngà để hình thành những cấu trúc không màu. Trước đây, việc tẩy trắng được thực hiện với khay và thuốc trong khoảng thời gian từ một – bốn tuần. Trong vài thập niên gần đây, công đoạn tẩy trắng răng chỉ mất một – hai giờ tại phòng nha với sự hỗ trợ của các thiết bị ánh sáng sinh nhiệt. Tuy nhiên, việc thực hiện tẩy trắng này cần những loại đèn đã được công nhận về tính năng, đảm bảo an toàn cho bệnh nhân với đầy đủ những biện pháp cách ly.
Tùy từng trường hợp cụ thể, việc tẩy trắng răng sẽ được chỉ định bởi bác sĩ, có thể chỉ cần thực hiện đơn giản trong một lần hoặc phải thực hiện nhiều lần với nồng độ thuốc khác nhau, kết hợp cả tẩy trắng tại phòng nha và tẩy trắng tại nhà để đạt được kết quả như mong muốn.
Kết quả tẩy trắng răng duy trì được trong thời gian từ một - ba năm, sự nhiễm màu trở lại thường xảy ra sớm nếu bệnh nhân có thói quen hút thuốc, không giữ vệ sinh răng miệng tốt hoặc thường tiếp xúc với các tác nhân ăn uống gây nhiễm màu răng như trà, cà phê...
Muốn thực hiện tẩy trắng răng, bạn cần đến nha sĩ có chuyên môn để được tư vấn kỹ. Nha sĩ sẽ giúp đánh giá màu răng và tình trạng răng bạn xem có phù hợp để tẩy trắng hay không. Thông thường, nha sĩ sẽ yêu cầu cạo vôi đánh bóng để loại sạch mảng bám và chữa những răng sâu trước khi tẩy trắng.
BS Đỗ Quỳnh Như (Khoa Răng Hàm Mặt,
BV An Sinh, TP.HCM)
