Không phải năm đầu tiên sau sinh, người mẹ mới dễ bị trầm cảm nhất, mà 4 năm sau sinh, tỷ lệ phụ nữ bị trầm cảm thậm chí còn cao hơn.
Đây là kết quả nghiên cứu của một nhóm nhà khoa học Australia vừa được công bố trên tạp chí BJOG (một tạp chí quốc tế về sản khoa và phụ khoa). Các nhà khoa học đã theo dõi 1.507 bà mẹ lần đầu tiên đăng ký sinh con tại 6 bệnh viện ở Melbourne, Australia. Những người này đã phải hoàn thành các bảng câu hỏi ở các thời điểm là tháng thứ 3, 6, 12, 18 và 4 năm sau sinh.
Nghiên cứu phát hiện ra 1/3 những người lần đầu làm mẹ có triệu chứng trầm cảm ít nhất một lần trong thời gian từ lúc mang thai đến khi con lên 4. Đặc biệt tỷ lệ trầm cảm ở thời điểm 4 năm sau sinh là 14,5 %, cao hơn tại bất kỳ điểm nào được ghi nhận trong năm đầu tiên làm mẹ. Trong đó, những người có một con có nguy cơ trầm cảm gấp đôi so với những bà mẹ có hai con trở lên, do họ bị bỏ quên và không tham gia các dịch vụ chăm sóc sức khỏe cho mình sau đó.
Các yếu tố dự báo mạnh nhất về trầm cảm ở thời điểm 4 năm sau sinh là người đó có dấu hiệu trầm cảm ở thời kỳ đầu mang thai hoặc trong vòng một năm đầu sau sinh. Tuy nhiên, cũng có nhiều trường hợp trước đó không hề có dấu hiệu trầm cảm nào. Nghiên cứu cho rằng các vấn đề trong quan hệ vợ chồng, bạo hành từ người chồng, nghịch cảnh xã hội, thu nhập thấp đều có thể gây ra trầm cảm ở một số phụ nữ khi con đã lên 4. Ngoài ra, những bà mẹ trẻ (18-24 tuổi) cũng dễ trầm cảm hơn.
Theo tiến sĩ Hannah Woolhouse, đồng tác giả của nghiên cứu, những phát hiện này khuyến khích các chuyên gia nên mở rộng mức độ quan tâm đến sức khỏe tâm thần của bà mẹ bằng cách mở rộng thời gian theo dõi. Bà cho rằng hệ thống chăm sóc sức khỏe tâm thần hiện nay chỉ tập trung vào thời kỳ mang thai và những tháng đầu sau khi sinh con, mà quên mất hơn một nửa số phụ nữ bị trầm cảm trong những năm đầu tiên làm mẹ.
John Thorp, tổng biên tập của BJOG cũng nói: "Nhiều nghiên cứu đã được tiến hành xung quanh sức khỏe tâm thần của người mẹ trong thời kỳ sinh. Tuy nhiên, chúng ta biết rất ít về trầm cảm của người mẹ khi đứa con đã thôi nôi. Những phát hiện này củng cố nhu cầu tập trung hơn nữa vào sức khỏe bà mẹ, đặc biệt là trong dài hạn, và sự cần thiết phải quan tâm đến các yếu tố liên quan đến cuộc sống của người mẹ".
Tại Anh, một cuộc khảo sát của trường cao đẳng hộ sinh hoàng gia (RCM) hồi đầu năm 2014 cũng cho thấy 3/5 những người lần đầu làm mẹ cảm thấy chán nản hoặc trầm cảm sau khi sinh.