Rượu, thuốc lá, tắm hơi nhiều, mặc quần áo bó sát, đi xe đạp… có thể làm giảm chất lượng và số lượng tinh trùng của nam giới. Trong số đó, nhiều nguyên nhân hoàn toàn có thể phòng tránh.
Nghiện rượu có thể làm giảm cả số lượng và chất lượng tinh trùng.
Các nhà khoa học thuộc Trung tâm Sinh sản Aberdeen (Scotland) sau khi nghiên cứu trên 16.000 mẫu tinh dịch của 7.500 đàn ông trong vòng 13 năm, đã đưa ra cảnh báo chính thức về tác hại rõ rệt của rượu và thuốc lá lên chất lượng tinh trùng. Họ cũng thấy rằng số lượng tinh trùng trong tinh dịch nam giới ngày nay đã sụt giảm gần 1/3 so với những năm trước 1989 (từ 87 triệu tinh trùng/ 1ml tinh dịch trước năm 1989 xuống còn 62 triệu năm 2002) và có khả năng sẽ sụt giảm hơn nếu không có biện pháp phòng ngừa thích hợp.
Nghiên cứu còn cho thấy cả chất lượng tinh trùng của nam giới cũng sẽ kém hơn trước, do đó sẽ ảnh hưởng rất lớn đến khả năng có con của họ sau này.
Căng thẳng
Hầu hết những căng thẳng về thể chất và tinh thần quá mức đều có thể làm giảm số lượng tinh trùng:
- Steess về tình cảm.
- Làm việc vất vả hay chơi thể thao quá sức.
Mặc quần áo bó sát
- Mặc quần Jean quá chật có thể ảnh hưởng đến quá trình phát triển cơ quan sinh dục và gây những chấn thương do đè ép.
- Mặc quần quá chật nhất là quần lót chật làm tinh hoàn bị ép sát vào người đồng thời thông khí kém gây ra sự tăng nhiệt độ vùng da bìu. Ngoài ra, cũng không nên dùng quần lót bằng chất liệu ny lông vì loại vải này dễ tích điện và điện trường sinh ra liên tục tại bìu sẽ ảnh hưởng đến sự sinh sản tinh trùng.
- Do nhiệt độ bình thường để quá trình sinh tinh diễn ra một cách tự nhiên phải thấp hơn nhiệt độ cơ thể 2-3 độ C, tình trạng này kéo dài lâu ngày có thể làm giảm chất lượng tinh trùng.
- Tình trạng tăng nhiệt độ tương tự cũng diễn ra ở những người phải ngồi nhiều một chỗ như tài xế, phi công, nhân viên văn phòng.
- Để tránh tình trạng trên, lời khuyên là mặc các loại quần áo rộng rãi, thoáng mát và chọn những vật liệu thoáng, thấm mồ hôi tốt để việc tản nhiệt của da bìu diễn ra dễ dàng.
Thuốc lá
Khói thuốc lá chứa rất nhiều chất độc, gồm có: Nicotin, CO, các chất sinh ung, các chất thuộc nhóm benzen... Thuốc lá không chỉ làm giảm tuổi thọ của con người 5-8 năm mà còn làm giảm nặng khả năng sinh sản.
Thuốc lá làm giảm số lượng và độ di động của tinh trùng. Nicotin trong khói thuốc gây hại không chỉ với nam giới, ở nữ giới, việc tiếp xúc với nicotin có thể gây co thắt ống dẫn trứng làm tăng nguy cơ chửa ngoài tử cung.
Thử nghiệm trên động vật cho thấy nicotin và các chất thơm gốc benzen có thể làm tinh trùng dị dạng hay teo tinh hoàn. ở người, thuốc lá có thể gây ra các bất thường di truyền tinh trùng và ảnh hưởng lên các cháu bé sinh ra.
Việc cai thuốc lá có thể cải thiện đáng kể chất lượng tinh trùng, hoặc làm ngăn chặn tình trạng xấu hơn có thể xảy ra.
Làm việc trong môi trường nhiệt độ cao
Những người làm việc trong các ngành nghề phải thường xuyên tiếp xúc với nhiệt độ cao thường có suy giảm chất lượng tinh trùng. Các nghề đó gồm: Thợ rèn, thợ hàn, thợ luyện kim, đầu bếp...
Bức xạ, sóng điện thoại di động
Sử dụng máy tính xách tay đặt lên đùi cũng làm giảm chất lượng tinh trùng. Nguyên nhân có thể do nhiệt độ cao và từ trường do máy phát ra ảnh hưởng đến hiện tượng sinh tinh.
Các tế bào sinh tinh trùng rất nhạy cảm với vùng phóng xạ. Xạ trị, tia X, các dạng phóng xạ khác ảnh hưởng nhiều đến quá trình sản xuất tinh trùng. Sau khi ngưng nguồn tiếp xúc, quá trình sinh tinh mất khoảng 2 năm để hồi phục, đôi khi hoàn toàn không hồi phục.
Tắm nước quá nóng
Nếu đi tắm hơi, nhiệt độ trong phòng tắm lên tới 70- 80oC, so với phòng tắm bình thường nhiệt độ cao hơn 2 lần. Đó là điều hết sức bất lợi cho tinh trùng. Các chuyên gia cảnh báo, dù tắm nóng hay tắm hơi, nhiệt độ khoảng 34 độ C là thích hợp nhất.
Đi xe đạp quá nhiều
Khi đi xe đạp, nhất là xe đạp thể thao, lưng người lái sẽ phải cong lên liên tục. Tinh hoàn bị đè vào giữa yên xe và vùng đáy chậu gây nên tình trạng chèn ép, thiếu máu nuôi. Ngoài ra, tinh hoàn thường xuyên bị sức nén và cọ sát (nhất là với loại xe đạp thể thao) nên thường xuyên bị sung huyết, nhiệt độ vùng bìu cũng ở mức cao.
Vì vậy các tay đua chuyên nghiệp, đi xe đạp liên tục mỗi ngày nhiều giờ và kéo dài hàng tháng sẽ có ảnh hưởng xấu đến sinh sản tinh trùng.
Hóa chất và thuốc trừ sâu
Một số chất ô nhiễm được ghi nhận có ảnh hưởng rõ rệt lên chất lượng tinh trùng bao gồm: Các gốc ôxy tự do, các hóa chất diệt côn trùng, diệt cỏ (DDT, aldrin, dieldrin, PCPs, dioxin, furan...), một số hydrocarbon (ethylbenzene, benzene, toluen, xylen...), một số chất bảo quản, hóa chất có trong vật liệu xây dựng, nội thất...
Các kim loại nặng
Tiếp xúc trong thời gian dài với kim loại nặng như chì, cadmium, arsenic làm giảm số lượng tinh trùng. Một lượng rất nhỏ kim loại nặng có trong tinh dịch có thể gây ức chế nhiều enzyme quan trọng cho quá trình thụ tinh của tinh trùng.
--------------------------------------------------
